İdare, sendika temsilcisini istediği yere atamak zorunda mı?

Davacı; 15/12/2000 - 21/10/2004 tarihleri arasında ... Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğünde memur olarak, 21/10/2004 tarihinden itibaren de aynı yerde orman endüstri mühendisi olarak görev yapmaktadır.

23/11/2013 tarihinde yapılan seçimde... Sendikası... Şubesi yönetim kurulu üyesi olarak seçilmiştir.

31/12/2014 tarihi itibarıyla; aynı bölge müdürlüğünde aynı görevde 10 yılı aşkın süredir görev yapıyor olması nedeniyle rotasyona tabi tutulan davacı; 10/02/2015 tarihli dilekçesiyle; babasının sağlık durumu, eşinin ...'da öğretmen olarak görev yapması ve kendisinin de sendika yönetim kurulu üyesi olması sebebiyle rotasyon kapsamından çıkarılmayı istemiştir.

09/03/2015 tarihinde de rotasyon kapsamında tercih yapmış ve tek tercihi olarak Doğu Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitü Müdürlüğünde makamın uygun gördüğü birime atanmayı istemiştir.

İdare ise eleman ihtiyacının fazla olduğu yere tayinini yapmıştır.

İlk derece mahkemesi, "4688 sayılı Kanun'un davacıya tanıdığı hakkın ortadan kalkacağı, ayrıca davalı idarece rotasyon uygulaması dışında bir nedene dayanılmadığı anlaşıldığı" gerekçesi ile işlemi iptal etmiştir.

Danıştay ise bu kararı aşağıdaki gerekçe ile bozmuştur:

Davacının, sebep gösterilmeksizin ve sendikal faaliyetlerinin yürütülmesini engelleyecek ya da zorlaştıracak şekilde atandığından bahsedilemeyeceği açıktır.

Bu itibarla, genel rotasyon kapsamında, kamu yararı ile hizmet gerekleri doğrultusunda ve takdir yetkisi kapsamında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık, anılan işlemin iptali yolundaki Mahkeme kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.

Öte yandan, davacı tarafından, eşinin... Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde öğretmen olarak görev yapıyor olması nedeniyle eş durumunun dikkate alınması gerektiği ileri sürülmüş ise de; davacının eşinin de kamu görevlisi olduğu, aynı bölge müdürlüğü bünyesindeki azami hizmet süresinin dolduran davacının atandığı yere atamasının yapılmasını talep edebileceği açıktır.

T.C.

DANIŞTAY

İKİNCİ DAİRE

Esas : 2016/3664

Karar : 2020/1060

Davacının, 22/04/2015 günlü, 1397 sayılı dava konusu işlemle, rotasyon nedeniyle ... Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğüne atanması üzerine temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

TEMYİZ EDEN (DAVALI): Orman Genel Müdürlüğü

VEKİLİ : ...

KARŞI TARAF (DAVACI): ...

İSTEMİN KONUSU: ... İdare Mahkemesince verilen... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava Konusu İstem: Dava; ... Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğünde mühendis olarak görev yapan davacı tarafından; rotasyon nedeniyle ... Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğünde atanmasına ilişkin 22/04/2015 günlü, ... sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: ...İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; uyuşmazlıkta; her ne kadar davalı idarece dava konusu naklen atama işleminin, davacının bulunduğu yerde zorunlu hizmet süresini doldurması nedeniyle tesis edildiği ileri sürülmekte ise de, dava dosyasında bulunan 26/11/2013 tarihli İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca düzenlenen, 23/11/2013 tarihinde yapılan ... Sen Erzurum Şube Başkanlığı Seçimlerinde Organlara Seçilenleri Gösterir Kesin Sonuç Listesinden, davacının yapılan seçim sonucu yönetim kurulu asil üyeliğine seçildiğinin görüldüğü, görev yaptığı ... ilinde sendika yönetim kurulu üyesi olan davacının, rotasyon uygulaması sonucu ... iline atanması ile, 4688 sayılı Kanun'un davacıya tanıdığı hakkın ortadan kalkacağı, ayrıca davalı idarece rotasyon uygulaması dışında bir nedene dayanılmadığı anlaşıldığından, tesis edilen atama işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:

Davalı idare tarafından; davacının, ... Orman Bölge Müdürlüğü emrinde 21/10/2004-31/12/2014 tarihleri arasında toplam 10 yıl 2 ay 10 gün aynı yerde mühendis unvanıyla görev yaptığı, bulunduğu yerde çalışma süresini tamamladığı ve rotasyona tabi olduğu; 09/03/2015 tarihli atama talep başvuru formunun yer değiştirme kurulunca değerlendirildiği; tek tercihi olan Doğu Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitü Müdürlüğü için orman endüstri mühendisliği kadrosunda ilana çıkılmadığı, dolayısıyla hizmet ihtiyacı bulunmadığından bu tercihine yerleşemediği; bakanlık makamı ile genel müdürlüğün uygun görüşleri üzerine personel planlaması ve ilgilinin bilgi birikimi neticesinde ... Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğüne atandığı, Orman Genel Müdürlüğü Personelinin Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin 17. maddesi doğrultusunda ilanın yapıldığı, ilgililerin 15 adede kadar tercihte bulunabilecekleri; hizmet puanları dikkate alınarak değerlendirme yapıldığı ve atama işlemlerinin tesis edildiği; davacının sendika üyesi olmasının rotasyona tabi olmayacağı anlamına gelmediği ileri sürülerek İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:

Davacı; 15/12/2000 - 21/10/2004 tarihleri arasında ... Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğünde memur olarak, 21/10/2004 tarihinden itibaren de aynı yerde orman endüstri mühendisi olarak görev yapmaktadır.

23/11/2013 tarihinde yapılan seçimde ... Sendikası ... Şubesi yönetim kurulu üyesi olarak seçilmiştir.

31/12/2014 tarihi itibarıyla; aynı bölge müdürlüğünde aynı görevde 10 yılı aşkın süredir görev yapıyor olması nedeniyle rotasyona tabi tutulan davacı; 10/02/2015 tarihli dilekçesiyle; babasının sağlık durumu, eşinin ...'da öğretmen olarak görev yapması ve kendisinin de sendika yönetim kurulu üyesi olması sebebiyle rotasyon kapsamından çıkarılmayı istemiş; 09/03/2015 tarihinde de rotasyon kapsamında tercih yapmış ve tek tercihi olarak Doğu Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitü Müdürlüğünde makamın uygun gördüğü birime atanmayı istemiştir.

Davacının, 22/04/2015 günlü, 1397 sayılı dava konusu işlemle, rotasyon nedeniyle ... Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğüne atanması üzerine temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 76. maddesinin 1. fıkrasında, "Kurumlar, görev ve ünvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68. maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler." hükmüne yer verilmiştir.

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu'nun 18. maddesinin 2. fıkrasında kamu işvereninin, işyeri sendika temsilcisi ile sendika ve sendika şube yöneticilerinin işyerini, haklı bir sebep olmadıkça ve sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmedikçe değiştiremeyeceği kurala bağlanmıştır.

13/10/2013 günlü, 28794 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Orman Genel Müdürlüğü Personelinin Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle "Hizmet bölgelerinde en fazla çalışılabilecek süreler" başlıklı 10. maddesinde; "(1) Taşra teşkilatı birimlerinde bulanan kadrolar ve görevler esas alınarak en fazla çalışılabilecek süreler aşağıda gösterilmiştir.

a) Şefler aynı şeflik, müdür yardımcıları ile müdürler aynı müdürlük bünyesinde aynı görevde 5 yıldan fazla,

b) Başmühendisler ve mühendisler, aynı bölge müdürlüğü veya aynı enstitü müdürlüğü bünyesinde aynı görevde 10 yıldan fazla,

c) Şube müdürleri aynı bölge müdürlüğü bünyesinde aynı görevde 7 yıldan fazla,

ç) Bölge müdür yardımcıları ile bölge müdürleri aynı bölge müdürlüğü bünyesinde aynı görevde 5 yıldan fazla,

d) Enstitü müdür ve müdür yardımcıları aynı müdürlükte 10 yıldan fazla aynı unvanda,

e) Saymanlar aynı müdürlükte 7 yıldan fazla görev yapamazlar." düzenlemesi yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

657 sayılı Kanun'un 76. maddesi ile memurların naklen atanmaları konusunda idareye takdir yetkisi tanındığı açık olup, bu yetkinin ancak kamu yararı ve hizmet gerekleri gözardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, sözü edilen bu durumun dava konusu idari işlemin sebep ve maksat yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği yerleşmiş yargısal içtihatlarla kabul edilmiş bulunmaktadır.

İdarelerin, kamu hizmetinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak, personelin bir hizmet biriminde uzun süre görev yapmasının, gerek personel ve gerekse hizmet yönünden ortaya çıkartabileceği olumsuzlukları gidermek ve yine personelin, ekonomik, kültürel ve coğrafi koşulları bakımından farklı yurt bölgelerinde hizmet yapmalarını sağlamak gibi amaçlarla "rotasyon" uygulaması yapılabileceği; ancak, bu uygulamanın objektif ölçütlere bağlanması ve personel arasında herhangi bir nedenle ayrıma yol açacak şekilde uygulanmasından kaçınılması gerektiği açıktır.

Olayda; ... Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğünde 10 yıldan fazla süreyle orman endüstri mühendisi olarak görev yapan davacının rotasyona tabi olduğu, rotasyon uygulaması sonucu davacıyla birlikte aynı konumda olan diğer personelin de görev yerlerinin değiştirildiği, davacının rotasyon tercihinde yer olan Doğu Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitü Müdürlüğü için 1 (bir) adet ziraat mühendisi ihtiyacı bulunurken, davacının atandığı yer olan ... Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğünde 2 (iki) adet orman endüstri mühendisi ihtiyacının bulunduğu, dava konusu atama işleminin 13/10/2013 günlü, 28794 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Orman Genel Müdürlüğü Personelinin Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin 10. maddesi ile 657 sayılı Kanun'un 76. maddesi gereğince tesis edildiği anlaşılmış olup; bu durum karşısında, davacının, sebep gösterilmeksizin ve sendikal faaliyetlerinin yürütülmesini engelleyecek ya da zorlaştıracak şekilde atandığından bahsedilemeyeceği açıktır.

Bu itibarla, genel rotasyon kapsamında, kamu yararı ile hizmet gerekleri doğrultusunda ve takdir yetkisi kapsamında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık, anılan işlemin iptali yolundaki Mahkeme kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.

Öte yandan, davacı tarafından, eşinin... Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde öğretmen olarak görev yapıyor olması nedeniyle eş durumunun dikkate alınması gerektiği ileri sürülmüş ise de; davacının eşinin de kamu görevlisi olduğu, aynı bölge müdürlüğü bünyesindeki azami hizmet süresinin dolduran davacının atandığı yere atamasının yapılmasını talep edebileceği açıktır.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;

1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE;

2. ... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA;

3. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 3622 sayılı Kanun ile değişik 3. fıkrası uyarınca yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine;

4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştayda karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.02.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.