Suça karışan içinin tazminat hakkı var mı?

İş kanunumuz işlediği suç nedeniyle tutuklanan işçinin durumunu düzenlerken öncelikle işlenen suçun işyerinde/ işyeriyle mi alakalı yoksa işyeriyle alakalı olmayan bir suç nedeniyle mi gözaltına alındığı ya da tutuklandığına göre bir ayrım yapmaktadır.

1- SUÇ İŞYERİYLE ALAKALI İSE TAZMİNATI ÖDENMEZ
4857 sayılı İş Kanunu'nun 25'inci maddesinin, "Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri" başlıklı, işverenin işçisinin iş akdini tazminatsız derhal sona erdirme yetkisi veren hükümlerine göre; "f) İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi" sebebiyle işine gidememesi durumunda işverenin, işçisine kıdem tazminatı ödemesi gerekmez.

2-SUÇ İŞYERİYLE ALAKALI DEĞİLSE TAZMİNAT GEREKİR
Ancak aynı maddenin IV. bendine göre, "İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığın 17'nci maddedeki bildirim süresini aşması" halinde, işverenin işe gelemeyen işçisine kıdem tazminatı ödemesi gerekmektedir. Bilindiği üzere 1 7'nci madde ihbar önellerini içermektedir.

4857 sayılı İş Kanunu md. 17'deki bildirim önelleri ve işçinin gözaltına alınması veya tutuklanması nedeniyle iş sözleşmesinin haklı nedenle derhal feshi için gerekli süre:
- İşyerindeki kıdemi 6 aya kadar olanlar için 2 hafta,
- İşyerindeki kıdemi 6 aydan 1,5 yıla kadar olanlar için 4 hafta,
- İşyerindeki kıdemi 1,5 yıldan 3 yıla kadar olanlar için 6 hafta,
- işyerindeki kıdemi 3 yıldan fazla olanlar için 8 haftalık sürelerdir.

İşveren bu bildirim süresini aşması durumunda haklı neden doğmuş olacak ve 25/4. Madde gereği de derhal fesih hakkı doğacak, ancak böyle bir durumda işveren feshetmezse, feshedilmediği sürece iş sözleşmesi askıda kalmış olacaktır. Böylece tutukluluk/gözaltı yüzünden kısa süreli devamsızlığın fesih hakkı vermesi engellenmiştir. K

Özetle, işçinin, gözaltına alınması ve tutuklanması sebebiyle işe gelememe süresi işyerindeki çalışma süresine göre 2 ila 8 haftaya ulaşması durumunda işveren derhal fesih hakkını kullanabilecek ve kıdem tazminatını da ödeyecektir.
Ancak İşveren, İhbar öneli süresini beklemeden, işçi ile arasındaki iş sözleşmesini derhal fesih ederse İhbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir. İhbar öneli süresi beklense de beklenmese de fesih halinde Kıdem tazminatı ödeniyor.

Yargıtay bu konuda ne diyor?

'..İşyeri ile ilgisi bulunmayan bir suçtan tutuklanması nedeniyle iş sözleşmesi feshedilen işçinin bir yıldan fazla çalışmasının olması halinde, işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır…' (Yargıtay 9. HD. E. 1988/3062, K. 1988/5001, T.25.04.1988). (26/09/1991 tarih,Y9H.D. 1991/7479 E.,1991/12500 K.)
Ücret Ödemesi Yapılacak mı?
Çalışma yoksa ücret de yok ilkesi gereği; İşçinin tutuklu veya göz altında olması hallerinde, çalışmadığı günler için ücret ödenmeyecek.( Yargıtay 9.HD. 02.05.2011 E.2009 K.2011/12782 sayılı kararı )
Kısa Bir Not:
İşyeri dışında dahi olsa devlete karşı işlenmiş suçlar için kıdem tazminatı ödenmez.( 16/12/2008 tarih,Y.9HD. 2008/40694 E., 2008/33770 K.sayılı kararı)