Rusya Avrupa Konseyi'nin yakın takibinde

PARİS (AA) - Rusya'da geçen ay kabul edilen ve uluslararası mahkemelerin kararlarının geçersiz sayılabilmesine olanak sağlayan yasadan rahatsız olan Avrupa Konseyi, kararın uygulanış biçimini yakından izleyecek.

Avrupa Konseyi Sözcüsü Daniel Höltgen, AA'ya yaptığı açıklamada "yasanın uygulamalarını yakından izleyeceklerini" ve "yasanın işleyiş biçimine ve uygulanması ile ilgili sonuçlara göre harekete geçeceklerini" ifade etti.

Sözcü, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Jagland Thorbjorn'un yasanın kabulünün ardından yaptığı açıklamanın da konu ile ilgili Avrupa Konseyi'nin hassasiyetini açıkça dile getirdiğini söyledi.

Jagland yaptığı yazılı açıklamada, "Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) 46. maddesinin, bütün üyeleri Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) bütün kararlarını uygulamakla yükümlü kıldığını" hatırlatmıştı.

"Yeni yasal düzenleme ile AİHS'ne saygı gösterilmesinin garanti altına alınmasının Rusya Anayasa Mahkemesi'nin kararına bağlı olduğunu" kaydeden Jagland, Avrupa Konseyi'nin özel bir durum hasıl olduğunda Rusya'nın sorumluluklarını yerine getirip getirmediği konusunu incelemeye tabi tutacağını söylemişti.

Jagland'ın bu açıklamasını AA'ya yorumlayan Strazburg'daki diplomatik kaynaklar ise, AİHM kararlarının uygulanmasını denetleyen Avrupa Konseyi'nin Rusya'daki son yasa ile ilgili şimdilik "bekle ve gör" politikası izlediğini belirtti. 

Yine aynı kaynaklara göre, Rusya Anayasa Mahkemesi'nin AİHS'ne aykırı kararlar alması halinde Rusya ile AİHM arasındaki ilişkilerin gerilmesi kaçınılmaz olacak.

"Avrupa insan hakları tarihinde emsalsiz bir durum"

Rusya’da kabul edilen yeni yasayı AA’ya değerlendiren Londra Middlesex Üniversitesi İnsan Hakları Profesörü Philip Leach, yasanın AİHS’nin kısmen askıya alındığı anlamına geldiğine işaret ederek, "Bu yüzden Avrupa insan hakları tarihinde emsalsiz bir durum" dedi. 

Yeni yasanın Rus kanunlarıyla çeliştiğine dikkati çeken Leach, "Yeni yasa hem Rus yasalarının hem de Rusya’nın uluslararası yasal yükümlülüklerinin ihlali anlamına geliyor. Rus Anayasası’nın 15-4. Maddesi uluslararası kanunlara yerel kanunlar ile çeliştikleri durumlarda üstünlük sağlıyor" değerlendirmesinde bulundu. 

AF Örgütü'nden endişe açıklaması

Uluslararası Af Örgütü'nün Avrupa ve Orta Asya'dan Sorumlu Müdür Yardımcısı Denis Krivosheev de önceki gün AA'ya yaptığı açıklamada, önceki yıllara göre 2015'te Rusya'da insan hakları ve ifade özgürlüğü ihlallerine yönelik endişelerin arttığını söylemişti.

Londra merkezli insan hakları kuruluşu, geçen yıl boyunca Rusya ile ilgili birçok rapor ve açıklama yayımladı. Bu belgelerde Rusya'daki insan hakları ve ifade özgürlüğü ihlalleri, Kırım'ın ilhak edilmesinin ardından yaşanan gelişmeler ve Suriye'deki krize hava saldırılarıyla müdahil olması gibi konulara değinildi. Özellikle ülkedeki insan hakları ve ifade özgürlüğü ihlallerinden dolayı Moskova yönetimini kınayan örgüt, Rus yetkililere de sıklıkla çağrılarda bulundu.