ABD'nin  Petrol Konusunda Vurguladığı  Yaptırımları İran Ekonomisini Nasıl Vurdu İşte Detaylar 

ABD'nin nükleer uzlaşmadan  çekilerek yürürlüğe bıraktığı geniş çaplı yaptırımlar, İran ekonomisinin can damarı olan petrol sektörünü amaç  haline getirdi.Tahran yönetimi, ABD'nin tek taraflı adımlarına karşı Avrupa'nın gerekli önlemleri almasını beklediğini belirti.
ABD Başkanı Donald Trump’ın, Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer olarak yapılan uzlaşmadan çekilme kararının ardından açıkladığı ambargolar, geçen yıl 7 Ağustos ve 5 Kasım olmak üzere iki aşamayla devreye girdi. ABD, ilk aşama yaptırımlarla İran'ın dolar, altın ve değerli madenlere erişimini yasaklarken; bu ülkenin çelik, kömür, alüminyum ticareti ile otomotiv ve sivil havacılık sektörlerini de hedef aldı. 5 Kasım'da getirilen ikinci aşama yaptırımlarla da Tahran'ın petrol ve enerji ticareti darbe aldı.

İRAN'IN PETROL İHRACATI YÜZDE 82 AZALDI

Venezuela ve Suudi Arabistan'ın ardından Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nde (OPEC) en büyük üçüncü petrol rezervine sahip İran, dünyada Kanada'nın ardından en büyük dördüncü büyük petrol rezervine sahip ülke konumunda.

İran Petrol Bakanlığı'nın istatistiklerine göre, ABD anlaşmadan ayrılmadan önce ülke Nisan 2018'de günlük 2.8 milyon varil ham petrol ve kondensat ihracat ediyordu. İran'ın ihracat miktarı üçüncü ülkelerin verilerine göre, bu yıl eylül ayına gelindiğinde günlük 500 bin varilin altına indi.

Buna göre, Tahran'ın petrol ihracatının, yaptırımlardan sonra günlük 2.3 milyon varil kayıpla yüzde 82 düştüğü beliritldi.

BU REJİM SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞİL!

ABD'nin İran Özel Temsilcisi Brian Hook, petrol yaptırımları sebebi ile İran'ın bu sektördeki gelirinin azaldığını belirterek, "Sadece petrol yaptırımları İran rejimini yıllık 50 milyar dolar gelirden mahrum bırakacak. Baskılar devam edecek ve bu baskılar İran rejimi için sürdürülebilir değil." ifadelerini kullandı.

İRAN PARA BİRİMİNİN DEĞERİ KAYBOLDU

Geçen yıl mayıs ayında serbest piyasada 6 bin 500 tümen seviyelerinde olan 1 ABD doları yine geçen yıl eylül ayında 19 bin tümene kadar yükseldi. Daha sonra tümen karşısında tekrar düşüşe geçen dolar kuru, 11 bin 300 tümen seviyelerine kadar geldi. Buna göre; İran para birimi bu süreçte dolar karşısında yüzde 73 değer kaybetti, ancak büyük değer kayıpları eskiye oranla azaldı.

İRAN'IN NÜKLEER ANLAŞMADAKİ TAAHHÜTLERİNİ AZALTMA SÜRECİ

İran, bu kapsamda mutabakatta belirtilen uranyum stok miktarını 1 Temmuz'da, zenginleştirilmiş uranyum limitini ise 8 Temmuz'da aştığını duyurdu. Tahran yönetimi, 7 Eylül'de anlaşmadaki taahhütlerini azaltma kararının üçüncü adımı olarak uranyumu yüzde 20'den fazla zenginleştirme kapasitesine sahip gelişmiş santrifüjler kullanacaklarını açıkladı.

Uranyumu yüzde 20 saflıkla zenginleştirmek, nükleer bomba üretimi için gerekli yüzde 90 saflıkta parçalanabilir uranyuma ulaşmak için önemli bir eşik kabul ediliyor. İran, nükleer anlaşmanın Avrupalı taraflarının ABD yaptırımlarına karşı petrol satışına imkan sağlayamaması halinde, kasım ayının ilk haftasında anlaşmadaki taahhütlerini azaltmada dördüncü adımı atmayı planlıyor.

ÇİN İRAN'DAN PETROL SEVKATLARINI AZALTTI

Tahran'ın en büyük iki müşterisi Hindistan ve Çin'in, yaptırımlardan sonra İran'dan petrol ithalatı ciddi oranda azaldı. İran, özellikle Çin'e petrol ihraç etmeye devam ediyor ancak petrol sevkiyatlarını gizli tutuyor. Bu yüzden İran'ın petrol ihracat rakamları net şekilde tespit edilemiyor. Çin Genel Gümrük İdaresi'nin verilerine göre, ABD anlaşmadan çekilmeden önceki süreçte İran'dan günlük yaklaşık 800 bin varil ham petrol ithal eden Çinli şirketler, bu yılın eylül ayında 250 bin varil petrol ithal etti.